Lęk separacyjny u zwierząt – czym jest i jak sobie z nim poradzić?
Wielogodzinne ujadanie, niszczenie przedmiotów, nietrzymanie moczu, czy innego typu niekontrolowane zachowania mogą być objawami lęku separacyjnego u zwierząt. Aby go pokonać, potrzeba czasu, zaangażowania oraz cierpliwości. W jaki sposób pomóc pupilowi aby poczuł się bezpiecznie i pewnie?
Czym jest lęk separacyjny?
Jednym z coraz częściej spotykanych zaburzeń zachowania się zwierząt, szczególnie psów jest lęk separacyjny. Zaburzenie to można uznać za swoistą chorobę cywilizacyjną. Dla niektórych psów samotność wiąże się z ogromnym stresem i lękiem mogącym wywołać nawet ataki paniki. Często lęk separacyjny występuje u zwierząt adoptowanych, które obawiając się porzucenia reagują nerwowo. Niepokój może powodować destrukcyjne zachowania, takie jak niszczenie mebli, załatwianie się w domu, a nawet podejmowanie prób ucieczki z mieszkania. Zjawisko niepokoju separacyjnego ma ścisły związek z psimi emocjami i pobudzeniem systemów emocjonalnych strachu i paniki. U jego podłoża leży nadmierne przywiązanie psa do opiekuna, które stanowi odbicie związku między szczenięciem a ich matką.
Przyczyny lęku separacyjnego
Za jedną z przyczyn lęku separacyjnego u psa uważa się nieprawidłowy, a niekiedy całkowity brak socjalizacji. Od 5 tygodnia życia szczenięta wykazują skłonność do reakcji lękowych w kontaktach społecznych. Lęk ten stopniowo narasta aż do 12 tygodnia życia. W tym okresie konieczne jest zagwarantowanie im pozytywnych kontaktów z ludźmi, innymi psami oraz środowiskiem o dużej ilości bodźców. Kolejnym powodem mogą być predyspozycje dziedziczne. Psy, z predyspozycjami do zaburzeń lękowych, charakteryzują się podwyższoną wrażliwością sensoryczną i przesadnie reagują na nieznane im bodźce. Zwierzę doświadczające permanentnej przemocy narażone jest na przewlekły stres, który może być powodem pojawienia się stanów lękowych i w konsekwencji lęku separacyjnego. U psów, które w wieku szczenięcym często chorowały, i którym w okresie choroby okazywano większą uwagę i troskę, może wystąpić w wieku dorosłym lęk przed bólem i chorobą. Niepokój separacyjny może być również wynikiem wczesnych traumatycznych doświadczeń oraz zaburzeń w relacji człowiek – zwierzę.
Objawy lęku separacyjnego.
Wyróżnia się trzy wzorce zachowań będące odpowiedzią na izolację od opiekuna:
- rezygnacja i cierpliwe czekanie na powrót właściciela,
- depresja, objawiająca się nie przyjmowaniem pokarmu, dopóki właściciel nie wróci do domu oraz wyciem i skomleniem,
- nadmierne pobudzenie objawiające się nadpobudliwością ruchową, drapaniem w drzwi, wzmożoną wokalizacją,
Symptomy towarzyszące niepokojowi związanemu z rozłąką mogą dotyczyć zarówno sfery fizycznej, jak i behawioralnej. Do najczęstszych objawów lęku separacyjnego u psa należą: wygryzanie sierści, brak apetytu, napięcie mięśniowe, przewlekła biegunka, oblizywanie, spadek odporności, zaburzenia snu, brak skupienia, uporczywe szczekanie i wycie, nadmierna pobudliwość, depresja, niszczenie mebli, podejmowanie próby ucieczki, załatwianie się w domu.
Jak pomóc psu z lękiem separacyjnym?
Lęk separacyjny u psa to poważny problem, ale istnieje wiele sposobów, aby mu pomóc.
Oto kilka wskazówek:
- Stopniowe przyzwyczajanie: powoli przyzwyczajaj psa do zostawiania go samego w domu. Zaczynaj od krótkich okresów i stopniowo wydłużaj czas oddzielania się od niego.
- Tworzenie pozytywnych skojarzeń: zostawiaj zabawki lub smakołyki, z którymi twój pies lubi się bawić, gdy wychodzisz. Dzięki temu pies może kojarzyć rozłąkę z czymś pozytywnym.
- Rutyna: stwórz rutynę, którą pies będzie mógł przewidzieć. Rutyna pomaga psu poczuć się bezpiecznie, gdy wie, co się wydarzy.
- Trening rozłączania: wspólnie z trenerem psów pracuj nad treningiem rozłączania, aby pies nauczył się być spokojny, gdy jest sam.
- Zmniejszenie separacji: jeśli to możliwe, unikaj długotrwałej rozłąki. Możesz poprosić kogoś, aby pomógł ci z pieskiem lub rozważyć opiekę podczas twojej nieobecności.
- Leki: w niektórych przypadkach lekarz weterynarii może zalecić leki, które pomogą w zmniejszeniu lęku separacyjnego.
Pamiętaj, że każdy pies jest inny, więc może być konieczne dostosowanie podejścia do potrzeb i charakteru twojego pupila. Warto skonsultować się z lekarzem weterynarii lub behawiorystą zwierząt, aby uzyskać bardziej spersonalizowane porady.
